(Κείμενο: Πέτρος Κωνσταντίνου, Σοσιαλισμός από τα Κάτω, τεύχος 110, Μάης-Ιούνης 2015)
Δεν χωράει κανένας εφησυχασμός για την αντιμετώπιση των νεοναζί από τη Δικαιοσύνη. Αυτό υποστηρίζει ο συντονιστής της ΚΕΕΡΦΑ Πέτρος Κωνσταντίνου ανατρέχοντας σε ιστορικά προηγούμενα.
Με μια πετυχημένη μαζική κινητοποίηση-πολιορκία του δικαστηρίου στις φυλακές Κορυδαλλού στις 20 Απρίλη σημαδεύτηκε η έναρξη της δίκης των ναζιστών της Χρυσής Αυγής. Aπό το πρωί έφταναν με πούλμαν στην συγκέντρωση στο Γήπεδο της Προοδευτικής, αντιφασίστες διαδηλωτές: απεργοί της ΑΔΕΔΥ, ακτιβιστές από τις γειτονιές, μετανάστες, φοιτητές με τα πανό τους. Όλοι αυτοί αλλά και διαδηλωτές του ΠΑΜΕ, κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ, μαζί με κατοίκους του Κορυδαλλού με κάλεσμα του Δήμου και τοπικών φορέων πλημμύρισαν την Γρηγόρη Λαμπράκη.
Αυτή η μαζική παρουσία επέβαλε να ξεκινήσει επιτέλους η δίκη με καθισμένα όλα τα καθάρματα της Χρυσής Αυγής στο εδώλιο να ακούνε τον μακρύ κατάλογο των μαρτύρων της εισαγγελίας. Οι αρχηγοί, ο Μιχαλολιάκος και οι βουλευτές, ως συνήθως άφησαν μόνα τους τα μέλη της κατώτερης βαθμίδας της ιεραρχίας του μορφώματος που ενεπλάκησαν στις δολοφονικές επιθέσεις, να βρεθούν αντιμέτωποι με τις κατηγορίες. Η απουσία τους είναι ομολογία της αδυναμίας τους να συνεχίσουν το τροπάρι περί «πολιτικής δίωξης».
Η δίκη άρχισε στην αίθουσα των φυλακών Κορυδαλλού, σε χώρο που βάζει εμπόδια στο αντιφασιστικό κίνημα, στην υπεράσπιση των θυμάτων, στην δημοσιότητα της δίκης για να αναδειχθούν τα εγκλήματα των ναζί και η σκανδαλώδης κάλυψη που είχαν από το κράτος, την Αστυνομία και τα εφοπλιστικά γραφεία.
Η επιλογή της αίθουσας μέσα στις φυλακές σημαίνει πολύ μεγαλύτερο κόσκινο από την Αστυνομία στον κόσμο που θέλει να παρακολουθήσει τη δίκη, μετατρέποντας την από δημόσια σε ιδιωτική υπόθεση των φίλων των κατηγορούμενων χρυσαυγιτών. Συνεπώς, ορθά υπάρχει η διεκδίκηση για την μεταφορά της στο Εφετείο Αθηνών χωρίς καμία αναβολή. Αντί για αυτό η κυβέρνηση αναζητούσε …άλλα σχολεία για να μεταφέρει μαθητές της Γ΄ Λυκείου, από τα σχολεία που βρίσκονται δίπλα στις φυλακές, για να δώσουν πανελλαδικές εξετάσεις μακριά από τον τόπο τους.
Η δράση του εργατικού κινήματος, αναγκαία για την καταδίκη των ναζί
Μετά το ξεκίνημα της δίκης εντάθηκαν οι πιέσεις για υποβάθμισή της. Γιατί χρειαζόταν να απεργήσει η ΑΔΕΔΥ; Αυτό το ερώτημα το εκτόξευαν δημοσιογράφοι από την πρωινή ζώνη των ΜΜΕ μέχρι τον Πρετεντέρη στην βραδινή ζώνη, καλώντας να αφεθεί «απερίσπαστη η δικαιοσύνη» ώστε να προχωρήσει στο έργο της, χωρίς παρεμβάσεις.
Πόσο αλήθεια είναι ότι η δικαιοσύνη έχει κάνει το έργο της σε ανάλογες ιστορικές δίκες; Η ιστορία δεν επιβεβαιώνει αυτή την άποψη, αντίθετα προειδοποιεί ότι χρειάζονται οι μεγάλες κινητοποιήσεις του κινήματος ώστε να μη πέσουν στα μαλακά οι δολοφόνοι ναζί.
Αν πάμε στη δίκη του ίδιου του Χίτλερ, μετά την απόπειρα φασιστικού πραξικοπήματος το 1923, θα ανακαλύψουμε κάποιες τρομακτικές ομοιότητες στην υποτίμηση του κινδύνου. Οι Ναζί είχαν εμπνευστεί την πράξη τους από την πορεία προς τη Ρώμη του Μουσολίνι, η οποία εγκαθίδρυσε το φασιστικό καθεστώς στην Ιταλία.
Οι αναφορές του ιστορικού Ρίτσαρντ Έβανς είναι αποκαλυπτικές. (1) Πρώτα, η δίκη έγινε σε χώρο που βόλευε να πέσουν στα μαλακά. Ο Χίτλερ κράταγε την πολιτική ελίτ της Βαυαρίας στο χέρι αφού ο στρατός είχε βοηθήσει στην εκπαίδευση των φασιστών για την πορεία-έφοδο της 9ης Νοέμβρη 1923. «Γνωρίζοντας αυτό τον κίνδυνο, ο οποίος είχε φανεί ήδη κατά την ανάκριση, η βαυαρική κυβέρνηση κατόρθωσε να πείσει τις αρχές στο Βερολίνο να μην διεξαχθεί η δίκη στο Δικαστήριο του Ράιχ αλλά ενώπιον ενός ειδικά συγκροτημένου «λαϊκού δικαστηρίου» στο Μόναχο όπου είχε μεγαλύτερο έλεγχο της κατάστασης». Επέλεξαν μάλιστα έναν εθνικιστή δικαστή, τον Φράντς Ράινχαρτ, ο οποίος επέτρεπε στον Χίτλερ να προσβάλλει τους μάρτυρες κατηγορίας και να αγορεύει ατέλειωτες ώρες, φορώντας το Σιδηρού Σταυρό!
Στην προανάκριση, επέτρεψαν την απόκρυψη στοιχείων για τις δολοφονίες τεσσάρων αστυνομικών, έγκλημα που επέσυρε την ποινή του θανάτου. Ο Χίτλερ καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια φυλάκιση. «Επρόκειτο για τον λεγόμενο «εγκλεισμό σε οχυρό», μια ήπια μορφή φυλάκισης για κατάδικους που εθεωρείτο ότι είχαν δράσει με έντιμα κίνητρα, όπως ήταν προπολεμικά οι αξιότιμοι κύριοι που είχαν σκοτώσει τον αντίπαλο τους σε μονομαχία».
Επρόκειτο για χώρο άνετο, με δυνατότητα απεριόριστων επισκέψεων, όπου ο Χίτλερ έγραψε το βιβλίο «ο Αγών μου», ένα μανιφέστο μίσους, προφητικό για τα εγκλήματα που ακολούθησαν. Τον διέσωσαν λοιπόν και δικαστικά με τις γνωστές τραγικές συνέπειες.
Μήπως στη δίκη για τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη είχαμε άλλη εξέλιξη; Συνήθως κάποιοι τονίζουν την θαρραλέα στάση του τότε ανακριτή Χρήστου Σαρτζετάκη, ο οποίος δεν δίστασε να αναδείξει τις συνδέσεις του παρακρατικού δολοφόνου Γκοτζαμάνη με τον μηχανισμό της Αστυνομίας. Ακόμη, του δικαστικού Δελαπόρτα, ο οποίος τόλμησε να προτείνει την καταδίκη των επικεφαλής των σωμάτων Ασφαλείας που έδωσαν την κάλυψη στην «Καρφίτσα» για να δράσει στην αντισυγκέντρωση φασιστών και παρακρατικών έξω από την εκδήλωση της ΕΕΔΥΕ-Θ. Οι χωροφύλακες ανέχτηκαν τα δολοφονικά χτυπήματα των τραμπούκων τόσο κατά του Γρηγόρη Λαμπράκη που κατέληξε, όσο και κατά του Γιώργου Τσαρουχά, του άλλου βουλευτή της ΕΔΑ που τραυματίστηκε βαριά.
Και πάλι, έπεσαν στα μαλακά με αθώωση όλων των υπεύθυνων των σωμάτων Ασφαλείας! Η δίκη έγινε για «τροχαίο ατύχημα»!
Το κράτος έχει την συνέχειά του στη κάλυψη των παρακρατικών και των φασιστών. Ανάμεσα στους παράγοντες της δίκης, ο δικαστικός Κωνσταντίνος Κόλλιας, με προηγούμενη θητεία στην συγκάλυψη των εγκλημάτων των δωσίλογων το 1945-7, ο οποίος διορίστηκε ως πρώτος πρωθυπουργός της χούντας το 1967 και ο πρόεδρος των ενόρκων που διορίστηκε Δήμαρχος Θεσσαλονίκης το 1968! Αντίθετα, ο Σαρτζετάκης βασανίστηκε στα κρατητήρια της χούντας και ο Δελαπόρτας εξορίστηκε…
Αλλά και η δίκη των χουντικών ξεκίνησε μόνο κάτω από την πίεση του κινήματος της μεταπολίτευσης που απαιτούσε δημοκρατικές ελευθερίες και «να δοθεί η χούντα στο λαό». Ο μηχανισμός του παρακράτους επιβίωσε μετά από τις μεμονωμένες διώξεις των λιγοστών επιτελών της Χούντας ενώ αθωώθηκαν εκατοντάδες βασανιστές και συνεργάτες της.
Όπως παρατηρεί ο Μ. Λυμπεράτος «ο φάκελος της Κύπρου δεν άνοιξε ποτέ, συγκαλύπτοντας την δράση της ακροδεξιάς μέσα στους μηχανισμούς του στρατού και διασώζοντας τους φασίστες που συγκρότησαν οργανώσεις στη μεταπολίτευση, έβαλαν βόμβες σε θέατρα και αργότερα έφτιαξαν τη Χρυσή Αυγή». Ο Μιχαλολιάκος ήταν ένας από αυτούς…
Ο κραυγές περί ουδετερότητας που απαιτείται όσον αφορά το δικαστήριο αφήνουν ανοιχτή την δυνατότητα να δουλέψει πολιτικά η μεθόδευση εκείνων των κύκλων του συστήματος και της Δεξιάς που επιχειρούν να διασώσουν την Χρυσή Αυγή, με το να την κάνουν «πιο σοβαρή», όπως οι «Μπαλτάκοι».
Είναι σε πλήρη εξέλιξη άλλωστε η προσπάθεια της Χρυσής Αυγής να αξιοποιήσει αυτή την ταχτική για να προβάλει τον εαυτό της ως ένα «νόμιμο κόμμα με αντιμνημονιακό προσανατολισμό»! Οι χρυσαυγίτες στη βουλή προσπάθησαν να εμφανιστούν ως υποστηρικτές της κοινωνικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ. Όπως γράφει και ο Στρατής Μπουρνάζος (2) «είναι ένα από τα δείγματα ότι η επιχείρηση «σοβαρή Χρυσή Αυγή» ή «λύκος με λεοντή προβάτου» υλοποιείται με γρήγορους ρυθμούς».
Η υποτίμηση του κινδύνου είναι κραυγαλέα στη τακτική της προέδρου της Βουλής, Ζωής Κωνσταντοπούλου, που έφτασε να ζητά να παραστούν σε ψηφοφορίες της Βουλής οι φυλακισμένοι ναζί και στην απόφαση της Ρένας Δούρου που δίνει γραφεία στους χρυσαυγίτες συμβούλους στην Περιφέρεια Αττικής.
Το αντιφασιστικό κίνημα δεν πρέπει να επιτρέψει την απόπειρα νέας νομιμοποίησης των ναζί ούτε να αφήσει περιθώριο για φασιστική δημαγωγία απέναντι στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Αντίθετα, χρειάζεται να διεκδικήσει την μεγαλύτερη απομόνωσή τους στη Βουλή, τις περιφέρειες και τους Δήμους όπου έχουν εκλεγεί.
Δεν υπάρχει ναζισμός χωρίς έγκλημα
Ο Δήμαρχος Αθήνας, Γιώργος Καμίνης, πρώην Συνήγορος του Πολίτη, υποστηρίζει ότι το δικαστήριο, χωρίς πιέσεις, πρέπει να αφεθεί να δικάσει και να καταδικάσει τη Χρυσή Αυγή, «όχι για την ιδεολογία της, όσο απεχθής και να είναι, αλλά για τα εγκλήματα που διέπραξαν». Τα ίδια είπε και ο δικηγόρος, Αντώνης Βγόντζας.
Το ερώτημα όμως που χρειάζεται να απαντήσουμε είναι αν οι ναζί της Χρυσής Αυγής κινήθηκαν με τυχαία κίνητρα περιστασιακά ή κινήθηκαν από την ίδια την ναζιστική συγκρότηση τους, η οποία υποστηρίζει την εξόντωση κάθε αντιφρονούντα ως «υπανθρώπου». Το Ολοκαύτωμα, η εξόντωση στο Άουσβιτς, στο Νταχάου και στα άλλα στρατόπεδα θανάτου εκατομμυρίων εβραίων, κομμουνιστών, σοσιαλιστών, Ρομά, ομοφυλόφιλων και αναπήρων ήταν το απόγειο της εγκληματικής φύσης του ναζισμού όταν πήρε στα χέρια του την εξουσία. Δείγματα γραφής των εγκλημάτων της ναζιστικής κατοχής στην Ελλάδα είναι οι εκατοντάδες μαρτυρικοί τόποι, όπως τα Καλάβρυτα, το Δίστομο, το Κοντομαρί, το Κομμένο, ο Χορτιάτης, η Κοκκινιά, η Καισαριανή.
Δεν υπάρχει ναζισμός χωρίς έγκλημα. Ο ναζισμός δεν είναι κάποια μορφής παράνοια, αλλά συγκροτημένη πολιτική που δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την εγκληματική βαρβαρότητα, τα τάγματα εφόδου, την οργανωμένη δολοφονική τρομοκρατία, τα ρατσιστικά πογκρόμ. Οι δολοφονίες του Παύλου Φύσσα, του Σαχζάτ Λουκμάν, οι δολοφονικές επιθέσεις κατά των συνδικαλιστών του ΠΑΜΕ και κατά των Αιγυπτίων ψαράδων, οι εκατοντάδες επιθέσεις στις γειτονιές κατά μεταναστών, κοινωνικών στεκιών, αγωνιστών, ομοφυλόφιλων, Ρομά, αναπήρων συνδέονται με το κοινό μαύρο νήμα του ναζισμού.
Η προσπάθεια να παρουσιαστούν τα εγκλήματα ως μεμονωμένες ενέργειες κάποιων μελών έξω από την ιδεολογία και τη συγκρότηση της ναζιστικής οργάνωσης ανοίγουν το δρόμο για να μην χαρακτηριστεί η Χρυσή Αυγή ως εγκληματική οργάνωση, να μην βρεθούν οι ηθικοί αυτουργοί, να τη γλιτώσουν οι Μιχαλολιάκοι. Ο Δ.Ψαρράς θυμίζει ότι κάπως έτσι τη γλίτωσαν οι χουντικοί, με το νομικό τέχνασμα που χαρακτήρισε «ως στιγμιαίο» το πραξικόπημα προκειμένου να περιοριστεί το αξιόποινο στους «πρωταίτιους». (3)
Ανάλογη εκστρατεία αποπολιτικοποίησης της υπόθεσης υπήρξε και το 1945 όταν οι αρχές στη μετακατοχική Ελλάδα παρέμβηκαν στις δίκες των δοσίλογων ώστε να την βγάλουν καθαρή, ενώ ποινικοποιούσαν τη δράση των αγωνιστών του ΕΑΜ. Οι δίκες των δοσίλογων λειτούργησαν ως πλυντήριο για τα εγκλήματα των συνεργατών του Χίτλερ. Πρώην κατοχικοί πρωθυπουργοί όπως οι Τσολάκογλου, Ράλλης και Λογοθετόπουλος μαζί με διαβόητα στελέχη της ειδικής Ασφάλειας που καθοδηγούσαν τις δολοφονίες των Ταγμάτων Ασφαλείας βρέθηκαν στο εδώλιο. Ο ίδιος ο δικαστής όταν ανακοίνωσε τη θανατική ποινή για τον Τσολάκογλου δήλωνε τη βαθιά του θλίψη για την απόφαση, όπως ανέφερε στην ομιλία του στο Πάντειο ο Προκόπης Παπαστράτης. (4) Στο ίδιο το δικαστήριο ο κατήγορος διασφάλισε από την αρχή ότι δεν θα μπορούσε να εκτελεστεί μια τέτοια ποινή.
Ο Κωνσταντίνος Κόλλιας, Ειδικός Επίτροπος, κατηγοριοποίησε τις δικογραφίες σε 2000 για υποθέσεις «οικονομικής συνεργασίας», 1000 για υποθέσεις «πολιτικής συνεργασίας» δημοσίων υπαλλήλων με τους ναζί και 200 για «αμιγώς εγκληματικές» υποθέσεις, συμμετοχή στα ΕΣ-ΕΣ, ληστείες, εκβιασμούς. «Η τελευταία κατηγορία έλαβε προτεραιότητα έναντι των υπολοίπων. Η διάκριση σε καθαρό δοσιλογισμό, που ταυτιζόταν με εγκλήματα και αδικήματα του κοινού ποινικού δικαίου και ένα δοσιλογισμό «οριζόμενον πολιτικώς», καθώς και η χρονική πρόταξη των καθαρά «εγκληματικών» περιπτώσεων για τα δικαστήρια της Αθήνας, αντανακλούν την προσπάθεια αποπολιτικοποίησης των υποθέσεων», όπως γράφει ο Δ.Κουσουρής. (5)
Η Μ.Ρουμελιώτη λέει, αναφερόμενη σε εισήγηση του Μ.Αθανασόπουλου (6): «Οι δικαστικές αρχές προσπαθούσαν να αποσυνδέσουν τις σχέσεις των ταγμάτων ασφαλείας με τους Ιταλούς και τους Γερμανούς, προκειμένου να βάλουν τις υποθέσεις στο συρτάρι και να δικαστούν ως ποινικοί και όχι ως δοσίλογοι». Και στη συνέχεια, ότι προσπαθούσαν να το παρουσιάσουν ως «αντίποινα των πράξεων των ανταρτών του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ» ή ως «αποτέλεσμα της εμφύλιας διαμάχης που ήδη είχε ξεσπάσει». Ορθά προχωρά στις αναλογίες με το σήμερα, υπογραμμίζοντας την στάση της Αστυνομίας στη συγκάλυψη των ρατσιστικών και φασιστικών επιθέσεων της Χρυσής Αυγής. Η απόπειρα της υπεράσπισης των ναζί ως ευρισκόμενων υπό απειλή από τους αντιφασίστες, ακόμη και από τον Παύλο Φύσσα, ακούγεται ήδη προκλητικά. Ο κίνδυνος να μείνουν στο απυρόβλητο οι σχέσεις ΕΛΑΣ-Χρυσής Αυγής υπάρχει ήδη από το βούλευμα Ντογιάκου. (7)
Οι ναζί δεν «αυτοδιαλύονται», τσακίζονται
Η έκκληση Πανούση για «αυτοδιάλυση» των χρυσαυγίτικων πυρήνων στην ΕΛΑΣ είναι πλήρως ανεδαφική. Η άποψη ότι το «δημοκρατικό πολίτευμα είναι θωρακισμένο απέναντι στους ορκισμένους εχθρούς του», δεν επιβεβαιώθηκε ιστορικά πουθενά, ούτε στην Γερμανία της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης.
Ο Χίτλερ ανέβηκε στην εξουσία με ανάθεση εντολής σχηματισμού κυβέρνησης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Οι δυνάμεις του συστήματος, η άρχουσα τάξη στράφηκε προς το φασισμό για να διασώσει τα κέρδη της που έβλεπε να απειλούνται από την κρίση του καπιταλισμού και τη δύναμη του εργατικού κινήματος.
Γι’ αυτό, η αριστερά και το εργατικό κίνημα δεν μπορούν να επαναπαύονται ούτε ένα λεπτό στη πάλη για το τσάκισμα της φασιστικής απειλής. Χρειάζεται να στηρίξουν ολόψυχα το αντιφασιστικό κίνημα στη καμπάνια για τη δίκη-καταδίκη των ναζί. Η καταδίκη των ναζί θα στείλει το μήνυμα ότι μπορούν να ξηλωθούν τα τάγματα εφόδου.
Η δίκη είναι επίσης μια μάχη ενάντια στην μη ανάδειξη των ευθυνών του κρατικού μηχανισμού για την ασυλία και την κάλυψη που τους παρείχε όλα αυτά τα χρόνια. Θα εμποδίσουμε αυτή τη συγκάλυψη με την δράση και την παρουσία μας στη δίκη και τη στήριξη στη πολιτική αγωγή του αντιφασιστικού κινήματος.
Η φασιστική απειλή θα τσακιστεί μόνο από ένα ισχυρό αντιφασιστικό κίνημα που θα το αγκαλιάσει όλη η αριστερά, τα συνδικάτα τα κινήματα για να απομονωθούν οι ναζί. Και θα κριθεί τελικά από την ίδια τη δράση του εργατικού κινήματος που θα προβάλει μια άλλη εναλλακτική λύση απέναντι στη φτώχεια, την εξαθλίωση, τον ρατσισμό που γεννάει ο καπιταλισμός στην κρίση του.
Σημειώσεις
- Richard J Evans, Η έλευση του Γ΄ Ράιχ, σελ. 194-5.
- Στρατής Μπουρνάζος, “Χρυσή Αυγή: Η πιο μεγάλη ώρα είναι τώρα”, Αυγή, 19/4/2015.
- Δημήτρης Ψαρράς, “Τα συντριπτικά στοιχεία και το αντιμνημονιακό «προσωπείο»”, Αυγή, 19/4/2015.
- Προκόπης Παπαστράτης, παρέμβαση σε εκδήλωση της ΚΕΕΡΦΑ Παντείου τον Μάρτιο του 2015.
- Δημήτρης Κουσουρής, Δίκες των δοσιλόγων 1944-1949.
- Μαριάννα Ρουμελιώτη, http://thecricket.gr/2014/12/nemesis/.
- Η ναζιστική εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή, Jailgoldendawn. Και: Η πολιτική αγωγή του αντιφασιστικού κινήματος, έκδοση της ΚΕΕΡΦΑ και του Μαρξιστικού Βιβλιοπωλείου.