19 Γενάρη: Έξω από το δικαστήριο στον Κορυδαλλό.
(Κείμενο: Αφροδίτη Φράγκου, Εργατική Αλληλεγγύη, 20/12/2017)
Η κατάθεση του Πέτρου Κωνσταντίνου, δημοτικού σύμβουλου Αθηνών με την “Ανταρσία στις γειτονιές της Αθήνας” και συντονιστή της ΚΕΕΡΦΑ, ξεκίνησε κατά την 209η δικάσιμο (15/11) και ολοκληρώθηκε κατά την 210η (19/12). Ο μάρτυρας, ως μέλος του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών (ΣΕΜ) της Αθήνας, έχει υπάρξει αποδέκτης πολλών καταγγελιών για ρατσιστικές επιθέσεις της ναζιστικής οργάνωσης, ενώ έχει και προσωπική γνώση για μια σειρά περιστατικά, μερικά από τα οποία έχουν αναφερθεί ήδη στη δίκη, όπως η επίθεση στους Αιγύπτιους αλιεργάτες, ο ναζιστικός χαιρετισμός του Μιχαλολιάκου στο δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας, η δράση του τάγματος της Σκορδέλη.
Προεξέχουσα από τις καταγγελίες που έφτασαν μέχρι τα δικαστήρια είναι η επίθεση σε βάρος των Αιγυπτίων, μία από τις τρεις υποθέσεις της δίκης της Χρυσής Αυγής. Η Αιγυπτιακή κοινότητα ήρθε σε επικοινωνία με τον Πέτρο Κωνσταντίνου και η συνέντευξη τύπου που έγινε λίγο μετά την επίθεση έδωσε το λόγο σε πολύ περισσότερα θύματα: “ήταν μετά τις εκλογές και είχε γίνει ολόκληρη ‘εκστρατεία’. Πάνω από 10 θύματα μίλησαν, από την Χαλκίδα, την Κόρινθο, το Μενίδι”.
Ωστόσο οι περισσότερες επιθέσεις δεν έβρισκαν το δρόμο προς τη δικαιοσύνης. “Τα θύματα συλλαμβάνονταν αυτόματα κι έτσι αρκετοί απέφευγαν να προχωρήσουν στη διαδικασία της μήνυσης. Αν μιλάμε για το ΑΤ του Αγίου Παντελεήμονα, ακόμη και στην προσπάθεια δικηγόρων υπήρχαν αντιδράσεις που οδηγούσαν σε βία, για παράδειγμα κατά της κ. Κουνιάκη και της κ. Κούρτοβικ [σ.σ: το 2010 όταν είχαν πάει να βοηθήσουν Αφγανό πρόσφυγα θύμα ρατσιστικής επίθεσης από το τάγμα του Αγίου Παντελεήμονα. Οι χρυσαυγίτες είχαν συγκεντρωθεί και απειλούσαν]. Επικοινωνήσαμε όταν είχαν κλειστεί μέσα στο ΑΤ και έγινε ολόκληρη προσπάθεια με τον ΔΣΑ για να φύγουν”.
Εκατοντάδες
Όσον αφορά τη συνολική εικόνα των ρατσιστικών επιθέσεων, ως μέλος του ΣΕΜ που έχει πρόσβαση σε επίσημα στοιχεία, επιβεβαίωσε την εικόνα μιας Χρυσής Αυγής σε καθημερινή εγκληματική δράση το 2011-2013: “Καταγράφηκαν εκατοντάδες επιθέσεις. Έχουν γίνει πολύ περισσότερες”. Το ΣΕΜ είχε επίσης ανοίξει στο δημοτικό συμβούλιο το θέμα του χρυσαυγίτικου πογκρόμ του Μάη του 2011.
Έτσι, όπως είχε αναφέρει σε προηγούμενο σχολιασμό ο συνήγορος πολιτικής αγωγής Θ. Καμπαγιάννης, ο Π. Κωνσταντίνου εισέφερε στο δικαστήριο πληροφορίες που ανταποκρίνονται στο πυραμυδωτό σχήμα “καταγγελίες και στατιστικά στοιχεία – προσωπική γνώση για δεκάδες επιθέσεις – επιθέσεις που έχουν φτάσει στη δικαιοσύνη”. Τόνισε δε ότι το modus operandi προκύπτει και από τις τρεις αυτές δεξαμενές στοιχείων: “Ιδιαίτερα βίαιες και γρήγορες επιθέσεις. Μαχαίρι, κλωτσιές, έντονα τα σημάδια των επιτιθέμενων στα θύματα. Μέλος που δίνει παράγγελμα λήξης ‘τελειώσαμε, φεύγουμε, μαζευτείτε..’. Στην αρχική φάση (2010-2011) δεν υπήρχε στολή. Οι στολές εμφανίζονται και λειτουργουν τρομοκρατικά από τα μέσα του 2011”.
Επιπλέον ο μάρτυρας μίλησε για επίθεση του τάγματος της Σκορδέλη σε εκδήλωση της Εργατικής Αλληλεγγύης στον Άγιο Παντελεήμονα, για την προσπάθεια ματαίωσης αντιφασιστικής συναυλίας στην πλατεία της περιοχής. Αναφέρθηκε στο δημοτικό συμβούλιο στο οποίο ο Μιχαλολιάκος εμφανίστηκε με δύο σωματοφύλακες που οπλοφορούν και χαιρέτησε ναζιστικά τρεις φορές σε απάντηση της δήλωσής του Π. Κωνσταντίνου “το δημοτικό συμβούλιο δεν είναι χώρος φασιστικών απόψεων”.
Τέλος, ρωτήθηκε από τον συνήγορο πολιτικής αγωγής Κ. Παπαδάκη για το αν, λόγω της αντιφασιστικής του δράσης γνωρίζει για την προϊστορία της ΧΑ, και τόνισε ότι σε σχέση με τη δεκαετία ‘90 η ναζιστική οργάνωση έχει ίδιους στόχους, μέσα, κίνητρα και μηχανισμό, η ηγεσία είναι η ίδια, ο αρχηγός ισόβιος. Αναφέρθηκε και σε σειρά επιθέσεων ομάδων κρούσης, το 1992, το 1996, το 2002: “αν δεν ασκεί τρόμο, μια ναζιστική οργάνωση δεν μπορεί να συσπειρώσει, ούτε να δικαιολογήσει την ύπαρξή της”.
Στην πολλοστή και πιο πρόσφατη θλιβερή προσπάθεια της υπεράσπισης να ταυτίσει το αντιφασιστικό κίνημα και τις μάχες του με τους μαχαιροβγάλτες νεοναζί, ρωτώντας αν το «τσακίστε τους ναζί» είναι ρητορική μίσους, έλαβε την απάντηση: «Είναι ένα σύνθημα. που δείχνει αποφασιστικότητα, με όρους μαζικού κινήματος… Η κοινωνία βοά ότι έχουμε να κάνουμε με μια ναζιστική εγκληματική οργάνωση και το κοινό περί δικαίου αίσθημα θα ικανοποιηθεί με την καταδίκη».
Ελένη Τάκου: Τα στοιχεία του Δικτύου
Με την ιδιότητα της συντονίστριας του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας μεταξύ 2012-2015 κατέθεσε κατά την 210η δικάσιμο (19/12) η μάρτυρας πολιτικής αγωγής Ελένη Τάκου. Τα στοιχεία του Δικτύου έχουν αναφερθεί και στο παρελθόν από μάρτυρες που είχαν πρόσβαση σε αυτά μέσω του ΣΕΜ της Αθήνας (Μ. Κουβέλη, Π. Κωνσταντίνου).
«Η ενασχόλησή μου με τη Χρυσή Αυγή προκύπτει από την ιδιότητά μου ως συντονίστρια του Δικτύου. Συστάθηκε το 2011 με πρωτοβουλία της ΕΕΔΑ και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, σε μια συγκυρία μεγάλης έξαρσης της ρατσιστικής βίας και με αφορμή το πογκρόμ του Μάη του 2011. Υπό την αιγίδα και την καθοδήγηση αυτών των δύο οργάνων εντάχθηκαν στο δίκτυο 18 οργανώσεις πανελλαδικά, οι οποίες κατέγραφαν περιστατικά. Στο Δίκτυο συμμετείχε και ο Συνήγορος του Πολίτη και το ΣΕΜ της Αθήνας από το 2012 που αυτό συστάθηκε.
Χρησιμοποιείται μια ενιαία φόρμα καταγραφής προκειμένου να αναδειχθεί και η συνάφεια ανάμεσα στα εγκλήματα. Στη φόρμα αποτυπωνόταν ο χρόνος και ο τόπος της επίθεσης, πόσα άτομα ήταν οι δράστες, αν υπήρχαν μάρτυρες, τα χαρακτηριστικά του θύματος, καταγωγή, θρησκεία, ηλικία, αν είχε στοχοποιηθεί, ο λόγος που στοχοποιήθηκε, αν επρόκειτο δηλαδή για την καταγωγή του, κάποια αναπηρία, την ταυτότητα φύλου του… Κάθε χρόνο έβγαινε μια αναφορά με πορίσματα. Πόσα εγκλήματα έγιναν, ποιες εθνικότητες στοχοποιήθηκαν. Στοχοποιούνταν κυρίως μετανάστες από Καμερούν, Μπαγκλαντές, Αφγανιστάν, Πακιστάν.
Το modus operandi [σ.σ: τρόπος δράσης] επανερχόταν συνέχεια: ομάδες πολυάριθμες, μαύρα ρούχα, καλυμμένα πρόσωπα. Αυτοσχέδιος οπλισμός (ρόπαλα, μαχαίρια, σιδηρογροθιές), πράγμα πολύ σημαντικό καθώς δείχνει ότι είχαν βγει ειδικά για να χτυπήσουν. Πώς ξεκινάει η επίθεση, πχ πάρα πολλές φορές με έλεγχο εγγράφων. Νυχτερινές ώρες, πεζοί ή με μηχανάκια, πολλές φορές είχαν σκυλιά για εκφοβισμό. Οργανωμένες επιθέσεις.
Η πιλοτική καταγραφή ξεκίνησε Οκτώβριο του 2011. Στο τρίμηνο είχαμε 63 περιστατικά. Το 2012 είχαμε 154, ενώ το 2013 συνολικά 166, με το 90% αυτών των περιστατικών να έχουν γίνει όλα πριν τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα και τη δίωξη της Χρυσής Αυγής. Σε έναν μεγάλο αριθμό, τα θύματα ταυτοποιούν τους θύτες ως χρυσαυγίτες είτε γιατί τους γνωρίζουν, είτε γιατί έφεραν διακριτικά. Επιπλέον, εκ των υστέρων σε πολλές υποθέσεις που έφτασαν στη δικαιοσύνη έχουν καταδικαστεί στελέχη της Χρυσής Αυγής. Είχαμε καταγράψει και την δολοφονία του Σαχζάντ Λουκμάν, είναι η μόνη καταγγελία που δεν έκανε το θύμα αυτοπροσώπως, αλλά εμείς, με βάση μαρτυρία οικείου του. Βέβαια η συντριπτική πλειονότητα των θυμάτων φοβόταν να πάει στις αρχές λόγω έλλειψης εγγράφων.
Η υπόθεση των αλιεργατών είναι μια από αυτές που καταγράψαμε. Έγινε εκτενής αναφορά στην έκθεση του 2012, δεδομένης και της πολύ μεγάλης σφοδρότητας της επίθεσης. Η καταγραφή έγινε από τη Διεθνή Αμνηστία αρκετές μέρες μετά, για να βγει το θύμα από το νοσοκομείο».
Η κατάθεση Κουσουρή
“Έχω υπάρξει θύμα μιας από τις πρώτες δολοφονικές επιθέσεις της Χρυσής Αυγής πριν 19,5 χρόνια”. Με αυτόν τον τρόπο ξεκίνησε η ιστορική κατάθεση του Δημήτρη Κουσουρή κατά την 209η δικάσιμο (15/12), δείχνοντας και τη σημασία της παρουσίας του στη δίκη: η ναζιστική οργάνωση δεν ξεπήδησε τα τελευταία χρόνια, αλλά είναι μια συμμορία που από τη σύστασή της έχει χτιστεί πάνω στη δολοφονική βία ενάντια σε αριστερούς, συνδικαλιστές και μετανάστες.
“Έχει δικαστεί και κριθεί σε Εφετείο και Άρειο Πάγο ως απόπειρα δολοφονίας εναντίον μου. Ήταν μια ομάδα 8 με 10 ατόμων με επικεφαλής τον Ανδρουτσόπουλο, τον τότε ‘νούμερο 2’ της οργάνωσης. Πρόλαβα να δω μόνο δύο γιατί δέχτηκα πρώτος χτύπημα. Με βάση τις καταθέσεις των άλλων μαρτύρων, που δέχτηκαν κι αυτοί επίθεση, η ομάδα ήρθε συντεταγμένα, με ταχύ βήμα. Είχαν ισχυρή σωματοδομή και ήταν οπλισμένοι με ρόπαλα. Κάποιος με έδειξε και είπε ‘αυτόν εκεί’. Όλο κράτησε ένα λεπτό ή δύο”.
Εξήγησε πώς έγινε η στοχοποίηση, αλλά και πώς επιτεύχθηκε αυτό το χτύπημα “πολλών εναντίον λίγων”: “Είχα πρωτοστατήσει στις κινητοποιήσεις φοιτητών και εκπαιδευτικών ενάντια στο νόμο Αρσένη. Είχα δημόσιο λόγο. Ήμουν μέλος του κεντρικού Συμβουλίου της ΕΦΕΕ και εκπρωσοπούσα τα ΕΑΑΚ. Το πρωί ήμαστε στα δικαστήρια για να διαμαρτυρηθούμε για τη σύλληψη εκπαιδευτικών. Την ίδια μέρα δικάζονταν χρυσαυγίτες για άλλη επίθεση [σ.σ: την επίθεση σε βάρος μελών της ΟΣΕ το 1996] και είχαν ήδη αρχίσει να προκαλούν τους συγκεντρωμένους. Όλο αυτό έγινε στις 11 το πρωί ενώ η επίθεση σε βάρος μου στις 5. […] Ήταν μια εν ψυχρώ επίθεση με επιλογή του στόχου”.
Απαντώντας σε ερωτήσεις της έδρας και της πολιτικής αγωγής ο μάρτυρας τόνισε ότι η επίθεση είχε άμεση σχέση με την ηγεσία της Χρυσής Αυγής, τόσο λόγω του ότι ο Περίανδρος που την οργάνωσε και έφερε σε πέρας ήταν υπαρχηγός της Χρυσής Αυγής όσο και επειδή ο Μιχαλολιάκος τον κάλυπτε πολιτικά μέχρι και πολλά χρόνια αργότερα. “Παραμένει μέλος του πολιτικού συμβουλίου”, έλεγε δήλωση του αρχηγού στην εφημερίδα ΧΑ, ενώ μεταγενέστερα δημοσιεύματα ανέφεραν την πρωτόδικη καταδίκη του είναι επίθεση σε βάρος της οργάνωσης. Παράλληλα, ο ίδιος ο Περίανδρος έχει δηλώσει ότι δέχτηκε εντολές από τον Μιχαλολιάκο ενώ παρών ήταν και ο Παναγιώταρος.
Πέρα από την ιδεολογία, την ιεραρχία και την εγκληματική δράση, άλλο ένα πράγμα που δεν έχει αλλάξει από την τρομερή εκείνη επίθεση 20 χρόνια πριν μέχρι σήμερα, είναι η φιλική στάση της αστυνομίας, κάτι που εξηγεί την ασυλία κατά την επίθεση, την ελλειπή συγκέντρωση αποδεικτικού υλικού (συγκεντρώθηκε με τη βοήθεια δημοσιογράφων, ενώ η διαδικασία δεν κινήθηκε καν αυτεπάγγελτα) και τη φυγοδικία του Περίανδρου για 7 ολόκληρα χρόνια.
Επόμενες δικάσιμοι
Γενάρης:
• 8/1, 11/1, 12/1, 17/1, 23/1, 25/1 και 31/1 στον Κορυδαλλό.
Φλεβάρης:
• 2/2, 8/2, 21/2 και 22/2 στο Εφετείο.