(Κείμενο: Στρατής Μπουρνάζος, The Press Project, 2/11/2017)
Λίγες σκέψεις για την επίθεση των Χρυσαυγιτών εναντίον της δικηγόρου Ευγενίας Κουνιάκη, μέλους της πολιτικής αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής (ΧΑ) και με μεγάλη δράση στον χώρο των δικαιωμάτων. Σκέψεις κοινότοπες μάλλον –αλλά δεν είναι η πρωτοτυπία το ζητούμενο–, σκέψεις καρφωμένες στο μυαλό, με θλίψη. Τι μας δείχνει λοιπόν η επίθεση;
α) Το πρώτο πρώτο είναι ότι μας θυμίζει, με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο, ότι η Χρυσή Αυγή ήταν και είναι εγκληματική οργάνωση. Ότι η βία, τα τάγματα εφόδου και οι δολοφονικές επιθέσεις, άρρηκτα δεμένες με τη ναζιστική της ιδεολογία, βρίσκονται στο μεδούλι της ύπαρξης και της δράσης της. Ακόμα κι αν θέλουμε να το ξεχάσουμε, η ΧΑ, με περιστατικά σαν το χθεσινό, φροντίζει να μας το βροντοφωνάξει, να μας το τρίψει στη μούρη.
β) Η επίθεση αυτή, όπως και όλες οι ανάλογες είναι αποτρόπαια. Ας σταθούμε λίγο στην εικόνα: ένας εσμός τραμπούκων εισβάλλει σε ένα τρόλεϊ, επιτίθεται σε δύο γυναίκες και σπάει τη μύτη στη μια. Και δεν μπορούμε να μη σκεφτούμε ότι αν αυτά συμβαίνουν μέρα μεσημέρι στη λεωφόρο Αλεξάνδρας, έξω από το Εφετείο, τι να συμβαίνει στα σκοτάδια, «υπό το φως των λύκων», σε γειτονιές, ενάντια σε μετανάστες και κατατρεγμένους. Άλλωστε η (προνομιακή) επικοινωνία του Κασιδιάρη με τους προσαχθέντες και η συρροή υπόδικων –ας μην το ξεχνάμε– βουλευτών της ΧΑ (Λαγός, Κούζηλος, Καρακώστας) στη ΓΑΔΑ εικονογραφεί εύγλωττα, όπως δήλωσε και ο Θανάσης Καμπαγιάννης, την εγκληματική οργάνωση και την ανάληψη της πολιτικής ευθύνης για την επίθεση από αυτή.
γ) Η ευθύνη του υπουργού Δημόσιας Τάξης, της Αστυνομίας, της κυβέρνησης και της πολιτείας είναι συγκεκριμένη. Όχι επειδή πρέπει, ανά πάσα ώρα και στιγμή, να αποτρέπουν επιθέσεις σε κάθε σημείο της επικράτειας. Αλλά επειδή το περιστατικό δεν είναι «μεμονωμένο» και τυχαίο• είναι copy-paste: έχει συμβεί εκατοντάδες ή μάλλον, χιλιάδες φορές, τα τελευταία χρόνια τάγματα εφόδου της ΧΑ να επιτίθενται και να βιαιοπραγούν. Ας μην ξεχνάμε τη δολοφονική επίθεση, πάλι έξω από δικαστήρια (της Ευελπίδων εκείνη τη φορά), το 1998, εναντίον του Δημήτρη Κουσουρή, του Γιάννη Καραμπατσόλη και του Γιάννη Φωτιάδη. Και ακόμα, ότι στη δίκη της ΧΑ, στον Κορυδαλλό και το Εφετείο, καθημερινά οι Χρυσαυγίτες τραμπουκίζουν, προπηλακίζουν και εκφοβίζουν δικηγόρους, μάρτυρες, τη Μάγδα Φύσσα. Είναι όνειδος: γιατί είναι στοιχειώδες, αλλά και απολύτως ευχερές να διασφαλιστούν οι όροι διεξαγωγής της δίκης.
δ) Πιστεύω ότι πρέπει να επιμείνουμε στις ευθύνες της κυβέρνησης και του κράτους. Όχι για να αντιπολιτευθούμε βγάζοντας δεκάρικους, αλλά για να πιέσουμε να παρθούν μέτρα. Είναι ένα κρίσιμο σημείο. Η διασφάλιση της σωματικής ακεραιότητας των πολιτών από τη δράση των νεοναζί είναι ευθύνη του κράτους. Η εγκληματική δράση της ΧΑ δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από το αντιφασιστικό κίνημα ή την «κοινωνία των πολιτών», αλλά από τη δικαιοσύνη και την αστυνομία. Ασφαλώς, το αντιφασιστικό κίνημα μπορεί –και πρέπει– να κάνει πολλά: να πιέσει το κράτος, να αναδείξει το θέμα, να αποκαλύψει τις σχέσεις κράτους-βαθέος κράτους-ΧΑ, να κινητοποιήσει και να διαπαιδαγωγήσει, να είναι παρόν στο δικαστήριο• ωστόσο, δεν μπορεί να υποκαταστήσει το κράτος στον τομέα αυτό. Όταν οι Χρυσαυγίτες μαχαιρώνουν και δολοφονούν, είναι και παράλογο και επικίνδυνο, κατά τη γνώμη μου, να θεωρήσουμε ότι μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε μετατρεπόμενοι σε ανακριτικούς υπαλλήλους, ντετέκτιβ και «φρουρούς». Ξέρω ότι το θέμα χωράει μεγάλη συζήτηση, ότι τίθεται ζήτημα αυτοάμυνας και περιφρούρησης, ότι δεν πρέπει να είμαστε αφελείς και ότι υπάρχει σοβαρή αντίφαση με δεδομένη τη διείσδυση της Ακροδεξιάς στους κρατικούς μηχανισμούς. Τα ξέρω όλα αυτά, παρά ταύτα εκτιμώ ότι το δικαστικό και διωκτικό πεδίο είναι κρίσιμα. Και δεν μπορούμε να αφήσουμε το κράτος να σφυρίζει αδιάφορα, σφυρίζοντας κι εμείς (με προσεγγίσεις του τύπου «τι περιμένεις από το κράτος», «η ΧΑ μακρύ χέρι του κράτους»), με αμφότερα τα σφυρίγματα αυτά να ηχούν ως η πιο χαρμόσυνη μουσική στα αυτά των αγαλλιώντων τραμπούκων της ΧΑ. Εξάλλου, οι καταδίκες σε βάρος μελών της ΧΑ (υπάρχουν πολλές), η αναδίπλωση (πρακτική και πολιτική, στην οποία την έχει υποχρεώσει η δίκη) μας δείχνει ότι το πεδίο αυτό όχι μόνο δεν είναι χαμένο, αλλά μπορούμε να πετύχουμε σημαντικές –και αναγκαίες– νίκες.
ε) Είναι πολιτικά τραγικό τη στιγμή που η ΧΑ δείχνει σαφέστατα σημάδια κάμψης και κρίσης (ανεξαρτητοποιήσεις βουλευτών και συμβούλων, αποχωρήσεις, κλείσιμο γραφείων, διακοπή της χρηματοδότησης της ευρωομάδας στην οποία είναι ενταγμένη κ.ά.) το κράτος να αφήνει μια χούφτα τραμπούκους να αλωνίζουν. Ντροπή και πάλι ντροπή.
στ) Και αν όλα τα παραπάνω είναι θλιβερά και μαύρα, υπάρχει και φως• μια μεγάλη αχτίδα φωτός. Και αυτή είναι η στάση της Ευγενίας Κουνιάκη και όλων των δικηγόρων της πολιτικής αγωγής. Με μεγάλο προσωπικό και επαγγελματικό κόστος, με κίνδυνο της ζωής τους, δεχόμενοι προπηλακισμούς και απειλές, δίνουν καθημερινά μια σπουδαία μάχη. Μαζί τους λίγοι δημοσιογράφοι και, βέβαια, η Μάγδα Φύσσα. Η προσφορά τους είναι ανεκτίμητη. Ας σκεφτούμε πού θα βρισκόμασταν χωρίς τους δικηγόρους της πολιτικής αγωγής, το Golden Dawn Watch, το Jail Golden Dawn και λίγων ακόμα. Θα πω κάτι που ακούγεται πομπώδες, αλλά το πιστεύω ότι είναι έτσι ακριβώς: στους ανθρώπους αυτούς η δημοκρατία οφείλει πολλά• και χάρη στη στάση τους έχουν σωθεί πολλοί και πολλές από τη δολοφονική δράση των Χρυσαυγιτών. Και αυτό είναι παράσημο πιο ακριβό από πολλά άλλα, λάμπει και μένει κτήμα ες αεί, παράδειγμα ανθρώπινο και πολιτικό. Ευχαριστούμε από την καρδιά μας, Ευγενία – και όλοι οι άλλοι και άλλες συμμαχητές στον αγώνα τον καλό.
ΥΓ. Ας διαβαστούν τα παραπάνω συμπληρωματικά με τις δηλώσεις των συνηγόρων πολιτικής Αγωγής Θανάση Καμπαγιάννη (goo.gl/iDv9Sn) και Κώστα Παπαδάκη (Ciqyy6), καθώς και με τη σχετική ανακοίνωση της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (goo.gl/fFAF3V).