Αναδημοσιεύουμε συνέντευξη με του Θανάση Καμπαγιάννη, συνήγορου Πολιτικής Αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής. Ο Θ. Καμπαγιάννης μίλησε στον Γιώργο Πίττα από την εφημερίδα Εργατική Αλληλεγγύη (18/4/2018).
Όταν πριν τρία χρόνια ξεκινούσε η δίκη της Χρυσής Αυγής, η ηγεσία της έκανε λόγο για «σκευωρίες» και ισχυριζόταν ότι μέσα στο δικαστήριο θα «αποδείξουν την αθωότητά» τους και μάλιστα πανηγυρικά. Πόσο αξιόπιστοι έχουν αποδειχθεί σήμερα αυτοί οι ισχυρισμοί;
Η υπεράσπιση γνώριζε από την αρχή ότι η αποδεικτική διαδικασία θα είναι συντριπτική, και ιδιαίτερα η φάση των αναγνωστέων εγγράφων. Γι’ αυτό το λόγο από την αρχή ζήτησε την απαγόρευση της ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης της δίκης, επιχείρησε όσο μπορούσε την αποσιώπηση της διαδικασίας, ενώ με ενστάσεις επιδίωξε να σταματήσει την δημοσιοποίηση και την ανάγνωση στο δικαστήριο των συγκεκριμένων στοιχείων. Αλλά δεν τα κατάφερε. Και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, γιατί επισφραγίζει καταλυτικά την στοιχειοθέτηση του κατηγορητηρίου και επιβεβαιώνει τα όσα έχουν πει τόσο οι επώνυμοι όσο και οι προστατευόμενοι μάρτυρες (πέντε πρώην μέλη της Χ.Α.) που κατέθεσαν στην προηγούμενη φάση της διαδικασίας.
Βρισκόμαστε σήμερα στη φάση ανάγνωσης των εγγράφων. Το δικαστήριο διαβάζει το υλικό της ανάκρισης, ακούει ηχητικά τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, βλέπει βίντεο από τους σκληρούς δίσκους των συλληφθέντων. Αυτή η φάση έρχεται μετά από την ολοκλήρωση των καταθέσεων των μαρτύρων κατηγορίας και πολιτικής αγωγής που έφτασαν τελικά τους 140.
Αυτό που προκύπτει και στοιχειοθετείται μέσα από σκληρό αποδεικτικό υλικό, επιβεβαιώνει τα όσα έχουν καταθέσει στην προηγούμενη φάση οι μάρτυρες κατηγορίας της πολιτικής αγωγής. Αυτό που αποδεικνύεται και μέσα από την διαδικασία των αναγνωστέων εγγράφων είναι η τέλεση πλήθους κακουργηματικών και πλημμεληματικών πράξεων στα πλαίσια δομημένης εγκληματικής οργάνωσης.
Όσον αφορά την υπόθεση της δολοφονίας Φύσσα, έχει αποδειχθεί ο οργανωμένος χαρακτήρας της συγκεκριμένης επίθεσης. Tόσο από το άνοιγμα των τηλεφώνων όσο και από τις κεραίες που ενεργοποίησαν τα μέλη της Χ.Α εκείνο το βράδυ, προέκυψε η συγκέντρωσή τους (μετά από sms και τηλέφωνα) στα γραφεία της τοπικής οργάνωσης της Νίκαιας και η οργανωμένη μετάβαση και δράση τους στην διάρκεια της δολοφονικής επίθεσης στον Παύλο Φύσσα. Μάλιστα, μέσα από τις τηλεφωνικές τους συνδιαλέξεις, προέκυψε και η στοχοποίηση του Παύλου Φύσσα από μέλη της Χ.Α. που είναι και κατηγορούμενοι, κάτι που επισφραγίζει τον οργανωμένο χαρακτήρα της δολοφονίας.
Αλλά και για τις υπόλοιπες υποθέσεις τα στοιχεία είναι συντριπτικά. Όσον αφορά την επίθεση στους κομμουνιστές συνδικαλιστές στο Πέραμα προέκυψε η κεντρική οργάνωσή της, με γνώση και έγκριση του βουλευτή και κατηγορούμενου για διεύθυνση της εγκληματικής οργάνωσης Λαγού, ενώ όσον αφορά την επίθεση στους Αιγύπτιους αλιεργάτες προέκυψε η προαναγγελία της συγκεκριμένης επίθεσης, λίγες ώρες νωρίτερα, πάλι από τον Λαγό.
Ποιος ο ρόλος που έχουν παίξει όλες αυτές οι αποκαλύψεις και η εξέλιξη της δίκης όσον αφορά στις απόπειρες της Χ.Α να «επανανομιμοποιήσει» πολιτικά την εγκληματική της δράση;
Υπάρχει αυτή τη στιγμή ένα μεγάλο κομμάτι ανθρώπων που παρακολουθεί την δίκη της Χ.Α, παρότι τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης έχουν προσπαθήσει να την αγνοήσουν. Η Χ.Α δεν κατάφερε να ρίξει μαύρο στην ενημέρωση όσον αφορά την εξέλιξη της δίκης. Και ενώ στόχευε, επειδή η δίκη κρατάει χρονικά, ότι σιγά-σιγά θα ξεχνιέται, στην πραγματικότητα οι αποδείξεις που προκύπτουν από αυτήν, την φέρνουν ολοένα σε δυσκολότερη θέση.
Στρατηγικά, το πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει σήμερα η Χ.Α είναι το πώς θα καταφέρει να διατηρήσει την ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη να εμφανίζεται σαν «νόμιμο πολιτικό κόμμα» και την ίδια στιγμή να στέλνει το μήνυμα στα μέλη της ότι εξακολουθεί να είναι μια βίαιη οργάνωση που κάνει τραμπούκικες επιθέσεις, με τον τρόπο που είδαμε πρόσφατα και με τις επιθέσεις στη Φαβέλα και στις δύο συναδέλφους, την Ελευθερία Τομπατζόγλου και την Ευγενία Κουνιάκη, αλλά και σε άλλες περιπτώσεις.
Είναι ένα πρόβλημα βέβαια που έχει ξεκινήσει τα προηγούμενα χρόνια. Η έναρξη της ποινικής δίωξης σήμανε ότι η Χ.Α δεν μπορούσε να συνεχίσει το πολιτικό σχέδιο των επιθέσεων των ταγμάτων εφόδου και του πολιτικού ρεύματος που αυτό το σχέδιο δημιουργούσε. Καταλυτικό ρόλο έχει παίξει το γεγονός ότι πλέον σήμερα, η δίκη έχει προχωρήσει και έχει παράξει πολιτικά αποτελέσματα. Ύστερα από την επιτάχυνση των ρυθμών της, μετά το δεύτερο μισό του 2016 και το 2017, κανένας δεν μπορεί να αγνοεί τα στοιχεία που βγαίνουν. Έτσι, παρότι μπροστά στην ηγεσία της Χ.Α. ανοίγονται μια σειρά από ευκαιρίες, π.χ η ανάδυση ξανά του μακεδονικού, ο εθνικισμός, οι ρατσιστικές και αντι-προσφυγικές πολιτικές της ΕΕ και της κυβέρνησης, η Χρυσή Αυγή εξακολουθεί να είναι στα στενά της ποινικής δίωξης και της ολοκλήρωσής της.
Τι έχει σημάνει η δίκη όσον αφορά την ανοχή που έχουν επιδείξει οι μηχανισμοί του κράτους αλλά και οι κυβερνήσεις στην εγκληματική συμμορία της Χρυσής Αυγής;
Η εξέλιξη της δίκης έχει παίξει ρόλο και στο ίδιο το πολιτικό σύστημα και το πώς αντιμετωπίζεται η Χρυσή Αυγή. Το αναγκάζουν να απομονώσει την Χ.Α. Αλλά αυτό είναι μια μάχη που γνωρίζουμε πολύ καλά ότι δεν είναι καθόλου δεδομένη. Δεν πρόκειται για μια θέση αρχής, αλλά προκύπτει όσο υπάρχει μια διαρκής πίεση από τον κόσμο αλλά και από την ίδια τη δίκη. Η φυσιολογική ροπή του πολιτικού συστήματος είναι προς τη νομιμοποίηση της Χρυσής Αυγής και την αντιμετώπισή της ως ενός ακόμη πολιτικού κόμματος.
Αλλά σημαντικός είναι ο ρόλος που παίζει η κινητοποίηση του κόσμου. Κάθε φορά που υπάρχουν κρούσματα σπασίματος της «υγειονομικής ζώνης» που έχει χτιστεί γύρω από την εγκληματική συμμορία της Χρυσής Αυγής, υπάρχει κατακραυγή και αυτό είναι μια σημαντική κατάκτηση η οποία οφείλεται στη δράση του αντιφασιστικού κινήματος, αλλά έχει να κάνει και με τη δίκη.
Ποιος είναι ο ρόλος του αντιφασιστικού κινήματος στη μάχη που δίνετε μέσα στο δικαστήριο;
Για εμάς τους δικηγόρους της πολιτικής αγωγής που δίνουμε αυτή τη μάχη, το αντιφασιστικό κίνημα είναι αυτό που έχει τον καταλυτικό ρόλο στην απονομιμοποίηση της Χρυσής Αυγής. Μια δικαστική απόφαση ουσιαστικά θα επισφραγίσει τη μάχη που θα κερδηθεί έξω από την δικαστική αίθουσα, μέσα από τις μεγάλες συγκεντρώσεις που γίνονται κάθε χρόνο τον Μάρτη όσο και τον Σεπτέμβρη στην επέτειο της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα, αλλά και σε μια σειρά από κινητοποιήσεις για να κλείσουν γραφεία της Χ.Α. Έχουμε συμμετάσχει σε εκατοντάδες εκδηλώσεις που έχουν γίνει σε όλη την Ελλάδα, δείχνοντας ακριβώς ότι τα γραφεία τους είναι ορμητήρια δολοφονικών ενεργειών.
Κάθε μικρή ή μεγάλη αντιφασιστική κινητοποίηση είναι οξυγόνο για τα θύματα, τις οικογένειες των θυμάτων και την πολιτική αγωγή σ’ αυτόν τον μαραθώνιο, σε μια μακρόσυρτη μάχη που κρατάει πολλά χρόνια. Η παρουσία κόσμου, κοινού και δημοσιογράφων στο ακροατήριο – που είδαμε να υπάρχει είτε από αντιφασιστικές και αντιρατσιστικές οργανώσεις όπως η ΚΕΕΡΦΑ, είτε από το ΠΑΜΕ είτε από συλλογικότητες του αντιεξουσιαστικού χώρου είτε από ανένταχτο κόσμο – ήταν και είναι απαραίτητη. Είναι μια σημαντική μάχη που από πολλές πλευρές την έχουν δώσει κομμάτια του κινήματος, που ξέρουμε ότι η ενότητά τους δεν είναι αυτονόητη.
Πως συνεχίζει από εδώ και πέρα η δίκη;
Μπροστά μας έχουμε την ολοκλήρωση της ανάγνωσης των εγγράφων, με την εκτίμηση ότι θα τελειώσει πριν από το καλοκαίρι οπότε θα ακολουθήσει η εξέταση των μαρτύρων υπεράσπισης της Χ.Α. Από εδώ και πέρα ο ρυθμός της δίκης εναπόκειται και στο ίδιο το δικαστήριο και στο πως η ίδια η έδρα θα κρατήσει την ανάγνωση των εγγράφων σε όσα θεωρεί απολύτως ουσιώδη.
Η φάση των μαρτύρων υπεράσπισης εκτιμώ ότι δεν θα είναι μεγάλη χρονικά σε μάκρος, γιατί οι μάρτυρες δεν φαίνεται να αφορούν τα πραγματικά περιστατικά των επιθέσεων, αλλά τα ζητήματα του «χαρακτήρα» των κατηγορούμενων και της «πολιτικής δράσης» της Χ.Α. Εκτιμώ ότι προς τα τέλη της χρονιάς θα ξεκινήσει η διαδικασία των απολογιών των κατηγορουμένων, οπότε εναπόκειται στην υπεράσπισή αν θα προσέλθουν, ιδιαίτερα τα ηγετικά στελέχη, για να απολογηθούν, κάτι το οποίο μέχρι στιγμής έχουν υπαινιχθεί ότι πρόκειται να κάνουν.
Εκείνο είναι το σημείο που, μετά την λήξη και των απολογιών, θα κληθεί ο ίδιος ο μηχανισμός της δικαστικής εξουσίας να τοποθετηθεί. Θα έχουμε την πρόταση των εισαγγελέων όσον αφορά το ποια θα πρέπει να είναι η κατάληξη αυτής της υπόθεσης και θα έχουμε και την απόφαση του δικαστηρίου.
Υπάρχει κίνδυνος να πέσουν στα μαλακά;
Το σημαντικό για εμάς μέσα στο δικαστήριο ήταν να θωρακιστεί το κατηγορητήριο, να προσέλθουν οι μάρτυρες κατηγορίας, να αναγνωστούν τα κρίσιμα έγγραφα, ειδικά μάλιστα τα κομμάτια εκείνα που η αστυνομία είχε αμελήσει και χρειάστηκε – και ακόμα χρειάζεται – η παρέμβαση της πολιτικής αγωγής προκειμένου να ακουστούν. Με τον τρόπο με τον οποίο έχει εξελιχθεί η αποδεικτική διαδικασία, και θεωρώ ότι αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει, το δικαστήριο στο τέλος θα έχει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για να καταδικάσει τους κατηγορούμενους.
Από εκεί και πέρα, η κατάληξη της δίκης δεν θα είναι μόνο μια απόφαση που θα έχει να κάνει στεγνά με την δικογραφία αυτής της υπόθεσης. Το ελληνικό κράτος, μέσω των δικαστών, θα κληθεί να αποφασίσει αν θα επανανομιμοποιήσει στο σύνολό της, και μάλιστα με εκατομμύρια ευρώ που έχουν παρακρατηθεί λόγω της αναστολής της κρατικής χρηματοδότησης, την Χρυσή Αυγή, αν θα την αποδώσει «καθαρισμένη» από τις δολοφονικές ενέργειες ξανά πίσω στην κοινωνία ή αν θα στείλει τους ηγέτες της στη φυλακή.
Εκεί, η σημασία του αντιφασιστικού κινήματος και ευρύτερα η φωνή της δημοκρατικής πλειοψηφίας θα είναι σημαντική. Και αυτό είναι ουσιαστικά το σημείο όπου θα κριθεί και η τελική εξέλιξη της υπόθεσης.